Wie kent het niet? U woont al jaren met veel plezier in een mooie woning in een rustige wijk en op een dag blijkt dat uw buren gaan verbouwen. Er wordt een balkon aangebouwd en opeens is er inkijk in uw prachtige – eens zo afgesloten – tuin. Of er wordt een verdieping op het buurhuis gebouwd, waardoor uw woning en terras niet meer in de zon komen te liggen. Of het buurhuis wordt verkocht aan een huisjesmelker en u wordt geconfronteerd met studenten als buren, met alle overlast van dien.
Het enige dat u daartegen lijkt te kunnen doen, is het tijdig indienen van een bezwaarschrift bij het bestuursorgaan dat het besluit heeft genomen. Niet omdat u uw buurman zijn aanbouw niet gunt, maar omdat u graag wilt dat er ook rekening wordt gehouden met uw belangen. Want natuurlijk heeft u er op zich begrip voor dat uw buren willen uitbreiden, omdat bijvoorbeeld hun kinderen groter worden en behoefte hebben aan een eigen kamer, maar waarom moet er nu net een raam komen op een plek die inkijk geeft en uw privacy aantast? En zou het niet mogelijk zijn de aanbouw extra goed te isoleren zodat er geen sprake is van contactgeluid? In overleg moet daar toch uit te komen zijn? Helaas komen dit soort kwesties in een formele bezwaarprocedure vaak niet aan de orde en dat zou wel moeten.
Een bezwaarprocedure is een juridische procedure waarbij over het algemeen alleen maar of met name wordt gekeken of er sprake is van een rechtmatig besluit. In dit voorbeeld wordt dan enkel getoetst of het bouwplan past in het bestemmingsplan en of er wordt voldaan aan het Bouwbesluit, de gemeentelijke bouwverordening en redelijke eisen van welstand. Is dit het geval, dan is het bevoegde bestuursorgaan verplicht de omgevingsvergunning aan uw buurman te verlenen en is er geen ruimte voor een belangenafweging.
Heeft het dan wel zin om een bezwaarschrift in te dienen als het besluit rechtmatig lijkt? Het antwoord is ‘ja’. Hoewel de ervaring leert dat een formele bezwaarprocedure vaak niet aansluit bij hetgeen u met het ingediende bezwaarschrift wilt bereiken, is het tóch zinvol om een bezwaarschrift in te laten dienen tegen een besluit, zelfs als het in juridische zin weinig kans van slagen heeft. Het is vaak de enige mogelijkheid om het bestuursorgaan te wijzen op uw belangen en daarover het gesprek aan te gaan.
Gelukkig heeft de overheid er tegenwoordig steeds meer oog voor dat de kwaliteit van haar handelen behalve door de rechtmatigheid, die uiteraard van groot belang is, ook wordt bepaald door de manier waarop zij met burgers communiceert. Een groot en toenemend aantal bestuursorganen neemt daarom kort nadat bezwaar is gemaakt telefonisch contact op met de bezwaarmaker om hem te informeren dat zijn bezwaarschrift is ontvangen en om met hem te bespreken wat er speelt en op welke wijze zijn bezwaren het beste kunnen worden behandeld. Vaak kan uit zo’n telefonisch gesprek een vervolgafspraak voortkomen met een bestuurder of ambtenaar. Zo’n vervolggesprek kan dan soms tot het gewenste resultaat leiden, zelfs als het besluit terecht is en op juiste gronden is genomen.
Dorhout heeft veel ervaring met het op informele wijze oplossen van bezwaren. Naast het indienen van een formeel bezwaarschrift, dat eventueel later in de procedure wordt ingetrokken, wordt aandacht gevraagd voor uw bezwaren bij bestuurders en ambtenaren en wordt geprobeerd in overleg met het bestuursorgaan een oplossing te bereiken. Hierdoor kan een besluit worden genomen dat zoveel mogelijk recht doet aan alle betrokken belangen en niet alleen aan die van uw buurman.